Dấu hiệu ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu hãy cùng thongtinbenh giải đáp thắc mắc này qua bài viết dưới đây của chúng tôi nhé
Ung thư tuyến tụy là gì
Tuyến tụy là một cơ quan nằm phía sau phúc mạc, bao gồm đầu tụy, thân tụy và đuôi tụy. Ngoại chức, tuyến tụy tiết men tụy để tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn. Ngoài ra, tụy cũng đóng vai trò trong quá trình chuyển hóa glucose thông qua việc tiết hormon Insulin và Glucagon (chức năng nội tiết).
Ung thư tuyến tụy là một bệnh ác tính có nguồn gốc từ mô tụy, với hơn 95% xuất phát từ mô tụy ngoại tiết, còn lại là từ tế bào tụy nội tiết và mô liên kết. Nguyên nhân cụ thể của bệnh lý này vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra một số yếu tố nguy cơ liên quan như di truyền (đột biến gen BRCA1, BRCA2, đột biến gen PRSS1, SPINK1, hội chứng Lynch II); bệnh lý mạn tính ở tụy (viêm tụy, xơ nang tụy); và yếu tố môi trường (béo phì, hút thuốc lá, nghiện rượu).
Triệu chứng của ung thư tuyến tụy ở giai đoạn đầu thường khá khó nhận biết và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Do đó, thường xuyên chỉ phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, điều này dẫn đến dự báo xấu hơn so với nhiều loại ung thư tiêu hóa khác. Ở Mỹ, chỉ có khoảng 10% trường hợp ung thư tuyến tụy được phát hiện ở giai đoạn sớm, trong khi đến 53% bệnh nhân được chẩn đoán đã giai đoạn IV khi bệnh đã di căn xa.
Dấu hiệu ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu
Triệu chứng ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu đa dạng và không rõ ràng, thường có thể bị hiểu lầm với nhiều bệnh lý khác, góp phần vào việc bệnh này thường bị phát hiện ở giai đoạn muộn khi tổn thương đã lan rộng và di căn xa. Dưới đây là một số dấu hiệu quan trọng của ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu cần được nhận biết:
1. Đau bụng và đau thắt lưng:
– Đau bụng thường là một trong những dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tụy. Thường xuất hiện khoảng 1-2 tháng trước khi phát hiện bệnh, đau vùng thượng vị nhẹ nhàng nhưng có thể được bệnh nhân hiểu lầm là triệu chứng viêm dạ dày.
– Đau thường tăng sau khi ăn hoặc khi nằm ngửa, giảm khi ở tư thế cuộn tròn. Đau có thể lan sang thắt lưng theo thời gian.
2. Hội chứng vàng da tắc mật:
– Khối u tụy có thể gây tắc nghẽn đường mật, dẫn đến hội chứng vàng da tắc mật với da và kết mạc mắt trở nên vàng, nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu và ngứa lòng bàn tay, bàn chân.
3. Chán ăn và sụt cân đột ngột:
– Tuyến tụy đóng vai trò quan trọng trong tiêu hóa thức ăn. Tổn thương tụy ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, dẫn đến tình trạng chán ăn và sụt cân đột ngột ở bệnh nhân.
4. Đái tháo đường:
– Ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu có thể gây ra tăng đường huyết do ảnh hưởng đến sự tiết hormon Insulin và Glucagon, hai hormon quản lý đường huyết trong cơ thể.
Các phương pháp chuẩn đoán ung thư tuyến tụy
Các phương pháp phát hiện sớm ung thư tụy vẫn được sử dụng phổ biến bao gồm:
1. Mô bệnh học và giải phẫu bệnh sau mổ khối u:
– Tiêu chuẩn vàng chẩn đoán ung thư tụy thông qua việc nghiên cứu mô bệnh học từ sinh thiết tổn thương hoặc thông qua giải phẫu bệnh sau khi mổ khối u.
2. Xét nghiệm máu:
– Sử dụng chất chỉ định khối u CA19-9 để tầm soát ung thư tuyến tụy. Nồng độ của chất kháng nguyên này thường tăng cao trong 80% trường hợp ung thư tụy.
3. Siêu âm nội soi:
– Kết hợp ưu điểm của siêu âm và nội soi, phương pháp này cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp hình ảnh và cung cấp thông tin chi tiết về tình trạng bệnh như vị trí tổn thương, xâm lấn xung quanh.
4. Chụp cắt lớp vi tính (chụp CT):
– Sử dụng máy quét tia X từ nhiều góc độ khác nhau để tạo hình ảnh chi tiết bên trong cơ quan trên cơ thể. Chụp CT không chỉ hỗ trợ chẩn đoán ung thư mà còn giúp định rõ khả năng thực hiện phẫu thuật.
5. Chụp Cộng hưởng từ (MRI):
– Phương pháp hiệu quả giúp chẩn đoán khối u tụy, đặc biệt quan trọng trong sàng lọc ung thư thứ phát tại gan và ổ bụng.
6. Nội soi đường mật ngược dòng:
– Sử dụng ống nội soi mềm để thu thập hình ảnh của tổn thương từ gần, thường kết hợp với sinh thiết để kiểm tra khối u.
7. Sinh thiết kim qua da:
– Bác sĩ sử dụng chụp X-quang để hướng dẫn việc đưa cây kim vào vị trí khối u, hút dịch và tế bào để kiểm tra và xét nghiệm.
Phương pháp điều trị ung thư tụy hiệu quả
Có nhiều chiến lược điều trị khác nhau cho bệnh nhân mắc ung thư tụy, và các phương pháp điều trị thường được áp dụng bao gồm:
1. Phẫu thuật:
– Thủ thuật Whipple (cắt khối tá tụy).
– Cắt bỏ toàn bộ tuyến tụy.
– Cắt bỏ phần tụy ca (thân tụy, đuôi tụy, có thể cả lá lách).
Khoảng 80 đến 90% số ca ung thư tụy không thể phẫu thuật cắt bỏ tại thời điểm chẩn đoán do di căn hoặc xâm lấn vào các mạch máu lớn. Trong trường hợp không thể phẫu thuật, một số loại phẫu thuật khác có thể giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống, như phẫu thuật bắc cầu mật, nội soi đặt stent dẫn lưu mật, cắt dạ dày.
2. Xạ trị:
– Sử dụng tia X năng lượng cao hoặc các loại bức xạ khác để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chặn sự phát triển của chúng.
3. Hóa trị:
– Sử dụng thuốc để ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư, bằng cách giết chết chúng hoặc ngăn chặn quá trình phân chia. Các loại hóa trị có thể được dùng bằng đường uống, tiêm vào tĩnh mạch hoặc cơ, và có thể điều trị toàn bộ cơ thể.
4. Liệu pháp nhắm trúng đích:
– Sử dụng các thuốc hoặc chất khác để xác định và tấn công các tế bào ung thư cụ thể. Thuốc ức chế tyrosine kinase (TKIs) như Erlotinib được sử dụng để điều trị ung thư tuyến tụy.
5. Điều trị triệu chứng:
– Sử dụng thuốc giảm đau (nhóm opioid), bổ sung men tụy, và các phương pháp khác nhằm giảm các triệu chứng khó chịu.
6. Dinh dưỡng:
– Trong trường hợp phẫu thuật cắt bỏ tuyến tụy, việc tạo ra enzym tuyến tụy giúp tiêu hóa thức ăn có thể bị ảnh hưởng. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc thay thế các enzym này để ngăn ngừa suy dinh dưỡng.
Chế Độ Sinh Hoạt & Phòng Ngừa
Những thói quen có thể giúp bạn kiểm soát sự tiến triển của ung thư tụy bao gồm:
Chế độ sinh hoạt
1. Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ trong quá trình điều trị.
2. Duy trì lối sống tích cực và giảm căng thẳng.
3. Hạn chế hút thuốc lá và giảm tiêu thụ rượu.
4. Kiểm soát đường huyết nếu bạn mắc bệnh đái tháo đường.
5. Thực hiện tập luyện thể dục đều đặn.
6. Giảm cân nếu có thừa cân hoặc béo phì.
Chế độ dinh dưỡng
1. Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh
2. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, chất béo, và đường.
Phương pháp phòng ngừa ung thư tụy hiệu quả
Hiện tại, không có biện pháp phòng ngừa cụ thể cho ung thư tụy. Tuy nhiên, bạn có thể kiểm soát một số yếu tố nguy cơ có thể điều chỉnh để giảm rủi ro mắc bệnh này.
