Tiểu đường thai kỳ là căn bệnh nguy hiểm không mẹ bầu nào mong muốn nhưng có thể xảy ra với bất kỳ phụ nữ nào. Khi mang thai, nhau thai sản xuất ra các hormone giúp thai nhi phát triển. Những hormone này vô tình gây ra một số tác động xấu đến insulin, dẫn đến rối loạn nội tiết tố và hậu quả là mắc bệnh tiểu đường thai kỳ.
1.Tiểu đường thai kỳ là gì?
Tiểu đường thai kỳ là bệnh do lượng đường trong máu tăng cao bất thường khi mang thai. Đây được coi là căn bệnh phổ biến ở phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, bệnh chỉ phát triển mạnh trong thời kỳ mang thai và sẽ biến mất sau khi sinh. Nghiên cứu cho thấy khoảng 2% đến 10% phụ nữ mang thai mắc bệnh tiểu đường .
1.1. Vì sao bà bầu dễ bị tiểu đường thai kỳ?
Khi mang thai, do nhu cầu năng lượng tăng lên nên cơ thể bạn cần nhiều đường hơn. Tuy nhiên, cơ thể phụ nữ mang thai có thể tự điều chỉnh việc sản xuất thêm insulin để đối phó với lượng đường cao trong thai kỳ. Nhưng thực tế không phải bà mẹ nào cũng có được những thuận lợi như vậy.
Mặt khác, khi mang thai, nhau thai sản xuất ra các hormone giúp thai nhi phát triển. Những hormone này vô tình gây ra một số tác động xấu đến insulin, dẫn đến rối loạn nội tiết tố và hậu quả là mắc bệnh tiểu đường thai kỳ.
1.2. Biểu hiện của bệnh tiểu đường thai kỳ
Tiểu đường thai kỳ diễn ra âm thầm. Thông thường, thai phụ không biết mình mắc bệnh cho đến khi khám thai định kỳ và bác sĩ chỉ định xét nghiệm tiểu đường thai kỳ.
Tuy nhiên, bạn có thể nhận biết một số dấu hiệu tiểu đường sau:
Thường xuyên cảm thấy khát nước, hay thức dậy vào nửa đêm để uống nước; Đi tiểu nhiều lần trong ngày và lượng nước tiểu cũng nhiều hơn những bà bầu khác; Khi bị trầy xước, vết thương sẽ rất lâu lành; Nhiễm nấm vùng kín, dùng thuốc kháng nấm thông thường không hiệu quả. Dấu hiệu sụt cân, mệt mỏi, thiếu sức sống.
1.3. Ai cần kiểm tra chỉ số tiểu đường thai kỳ?
Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn nếu phụ nữ mang thai có một trong các yếu tố sau:
Mang thai ngoài 30 tuổi; Tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường loại 2. Tiền sử cá nhân mắc bệnh tiểu đường thai kỳ trong lần mang thai trước. Thừa cân, béo phì trước và trong khi mang thai. Đứa trẻ trước đó nặng hơn 4,1 kg.
Nếu mức insulin và chỉ số tiểu đường của bạn nằm trong giới hạn an toàn thì bạn không thuộc nhóm bị tiểu đường thai kỳ.
2.Chỉ số tiểu đường thai kỳ bình thường là bao nhiêu?
Kết quả đường huyết bình thường ở phụ nữ mang thai:
Lúc đói: ≤ 92 mg/dl (5,1 mmol/l) Sau khi ăn 1 giờ: ≤ 180 mg/dl (10 mmol/l) Sau 2 giờ: ≤ 153 mg/dl (8,5 mmol/l)
Chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ nếu 2 kết quả bằng hoặc cao hơn giới hạn trên
Rối loạn dung nạp glucose trong thai kỳ nếu kết quả bằng hoặc vượt quá giới hạn trên.
3.Làm thế nào để theo dõi chỉ số tiểu đường thai kỳ?
Khi mang thai, bạn cần theo dõi lượng đường trong máu thường xuyên hơn, đặc biệt nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao.
Với máy đo tiểu đường tại nhà, bạn có thể tự đo đường huyết cho mình bất cứ lúc nào. Tùy từng trường hợp mà thời gian đo đường huyết của mỗi người có thể khác nhau đôi chút. Thông thường, bạn nên thử đường huyết lúc đói (trước bữa ăn), sau ăn 1-2 giờ, trước khi đi ngủ và bất cứ lúc nào thấy mệt mỏi hoặc có dấu hiệu hạ đường huyết.
Trường hợp bạn nhận thấy bệnh tiểu đường đã dần ổn định và đạt được mục tiêu điều trị thì có thể kéo dài tần suất kiểm tra đường huyết, như cách ngày hoặc 2 ngày một lần… Bạn nên lưu ý về chỉ số đường huyết khi mang thai và các dấu hiệu của bệnh tiểu đường thai kỳ để có hướng xử lý kịp thời.
4.Chỉ số tiểu đường thai kỳ cao sẽ dẫn đến hậu quả gì?
Tiểu đường thai kỳ dẫn đến nhiều hệ lụy nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Nếu chỉ số tiểu đường tăng quá cao có thể xảy ra những tình huống đáng tiếc sau:
4.1. Đối với thai nhi
Trẻ sinh ra dễ bị thừa cân, béo phì, mắc các bệnh về đường hô hấp và dễ mắc các bệnh về đường huyết hơn trẻ bình thường; Bé bị hạ canxi sau khi sinh; Nguy cơ dị tật thai nhi.
4.2. cho mẹ
Nguy cơ chấn thương lưng, gãy xương, trật khớp do thai nhi lớn; tiền sản giật cao gấp 4 lần dân số chung; Khả năng sinh non và mổ lấy thai tăng lên do phần dưới cơ thể của em bé quá lớn. ; Sảy thai, thai chết lưu; Băng huyết sau sinh.
Những hậu quả này cực kỳ nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Vì vậy, bạn nên tìm hiểu cách phòng tránh bệnh tiểu đường thai kỳ ngay từ bây giờ để tránh những điều đáng tiếc xảy ra.
5.Cách phòng ngừa tiểu đường thai kỳ
5.1. Duy trì cân nặng lý tưởng trước khi mang thai
Khi bạn quyết định có con, hãy cố gắng duy trì cân nặng lý tưởng. Thừa cân không phải là nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường thai kỳ, nhưng nó là một yếu tố nguy cơ gây ra bệnh này. Cụ thể, những người có chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) lớn hơn 30 có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ cao gấp 3 lần so với những người có chỉ số BMI dưới 25.
Ngoài ra, nên giảm cân trước khi quyết định mang thai, đặc biệt nếu bạn thừa cân hoặc béo phì. Giảm cân khi mang thai là điều không nên, bởi điều này không an toàn cho sức khỏe của mẹ và quá trình mang thai.
5.2. Chế độ ăn uống lành mạnh
Một chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ giúp giảm nguy cơ tiểu đường mà còn giúp cải thiện sức khỏe của bà bầu trong những ngày thai kỳ mệt mỏi. Cố gắng cân bằng lượng đường bột và các nhóm chất còn lại để chỉ số đường huyết không tăng quá cao sau khi ăn.
Không có thực đơn chung cho tất cả bà bầu. Tuy nhiên, có những nguyên tắc chung mà bạn có thể tuân theo như ăn thành nhiều bữa nhỏ, bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, sử dụng chất béo lành mạnh, đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng cân bằng. trong chế độ ăn uống hàng ngày.
Cách đơn giản nhất để kiểm soát lượng thức ăn mỗi ngày là nhờ tư vấn của bác sĩ dinh dưỡng. Từ đó, bạn lập kế hoạch ăn uống cho mình và tuân thủ nghiêm ngặt kế hoạch đã đề ra. Như vậy, bạn sẽ không phải lo lắng về việc chỉ số tiểu đường tăng quá cao và hạn chế nguy cơ mắc bệnh tiểu đường khi mang thai.
5.3. Tăng cường vận động hợp lý
Tập thể dục là một yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh tiểu đường . Hãy trao đổi với bác sĩ sản khoa để thiết lập một chế độ tập luyện phù hợp nhất với sức khỏe của mỗi người. Nếu có thể, bạn nên dành 30 phút mỗi ngày để tập thể dục phù hợp như đi bộ hoặc bơi lội.
Nếu không thể tập mỗi ngày liên tục 30 phút, bạn có thể chia nhỏ thời gian tập khoảng 10 phút mỗi lần. Bên cạnh đó, các hình thức vận động khác như làm việc nhà, đi cầu thang bộ cũng được coi là những bài tập thể dục có hiệu quả tương tự.
Hơn nữa, tập thể dục sau bữa ăn giúp chỉ số tiểu đường thai kỳ không tăng quá cao, cải thiện tình trạng kháng insulin, tăng cường sự dẻo dai, sức bền của cơ thể và hoạt động của hệ tim mạch. Ngoài ra, trong quá trình tập luyện, cơ thể sẽ tiết ra hormone giúp tinh thần thoải mái, lạc quan và ngăn ngừa stress hiệu quả.
Bên cạnh đó, đừng quên đi khám thai định kỳ trong suốt thai kỳ. Bởi đây là cách tốt nhất để bà bầu kiểm soát bệnh tiểu đường và những biến chứng nguy hiểm của nó.
Trong 3 tháng cuối thai kỳ, sức khỏe của cả mẹ và bé cần được theo dõi và kiểm tra chặt chẽ, ngoài việc tầm soát tiểu đường, thai phụ cần:
Nhận biết các dấu hiệu chuyển dạ thực sự để đến bệnh viện kịp thời kẻo ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi. Phân biệt nước ối và dịch tiết âm đạo để xử lý kịp thời, tránh sinh non, suy thai, thai chết lưu. .Đặc biệt cẩn thận khi bị chảy máu trong 3 tháng cuối thai kỳ, cần cấp cứu khẩn cấp để đảm bảo tính mạng của cả mẹ và bé. Theo dõi lượng nước ối thường xuyên và liên tục. Theo dõi cân nặng thai nhi. trẻ trong 3 tháng cuối để đánh giá sự phát triển của trẻ và dự đoán những rủi ro có thể xảy ra khi sinh. Nhóm theo dõi đặc biệt là nhau tiền đạo, thai chậm phát triển cần được bác sĩ theo dõi chặt chẽ và có chỉ định phù hợp. Phân biệt cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ và cơn thai máy để đến bệnh viện kịp thời.
