Suy cận giáp là một bệnh phổ biến liên quan đến tuyến cận giáp khi có sự sản xuất kém hormone tuyến cận giáp. Bệnh nhân suy cận giáp thường có biểu hiện hạ canxi máu và tăng phosphate huyết. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, chức năng của các hệ cơ quan khác.
1. Nguyên nhân gây suy cận giáp là gì?
Bạn có biết yếu tố nào sau đây có thể gây suy cận giáp?
1.1 Sau phẫu thuật
Chấn thương do tai nạn hoặc cắt bỏ tuyến cận giáp trong khi phẫu thuật là nguyên nhân phổ biến của suy cận giáp. Phẫu thuật đó có thể được thực hiện như một phương pháp điều trị bệnh tuyến giáp hoặc ung thư vòm họng.
1.2 Bệnh tự miễn
Hiện tượng hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể chống lại chính mô tuyến cận giáp. Khi điều này xảy ra, các tuyến cận giáp ngừng sản xuất hormone PTH, gây suy cận giáp.
Ngoài ra, trong một số trường hợp, chẳng hạn như: Xạ trị ung thư kéo dài đến mặt hoặc cổ có thể phá hủy tuyến cận giáp, như trường hợp điều trị iốt phóng xạ cho cường giáp. Đồng thời, sự thay đổi nồng độ magiê sẽ ảnh hưởng đến tuyến cận giáp.
2. Triệu chứng suy cận giáp
Khi bạn gặp các triệu chứng sau đây, bạn có thể bị suy cận giáp.
Đau cơ hoặc chuột rút
Ngứa ran, nóng hoặc tê ở đầu ngón tay, ngón chân và môi
Co thắt cơ, đặc biệt là quanh miệng
Tóc rụng thành từng mảng
Da khô
Móng tay mỏng manh
Mệt
Cảm thấy lo lắng hoặc buồn bã
Đau bụng kinh
Co giật, động kinh
Trong trường hợp không may trẻ bị suy cận giáp, trẻ cũng có thể bị đau đầu, nôn mửa hoặc gặp các vấn đề về răng miệng như men răng yếu, răng kém phát triển.
2.1 Triệu chứng cận lâm sàng
Xét nghiệm máu:
Canxi trong máu thấp: 1,87 – 2mmol / l
Giảm canxi ion hóa <1,1 mmol/l
Tăng phốt pho trong máu > 1,44 mmol / l
PTH giảm < 10pg/ml
Phân tích nước tiểu: Canxi trong nước tiểu thấp <2,5 mmol/24h
Điện tâm đồ: kéo dài QT và ST
Có thể có sự giảm nồng độ canxi do các nguyên nhân khác.
Suy thận mạn tính
Hội chứng giảm hấp thu canxi, magiê, vitamin D trong ruột.
Ở những bệnh nhân có tiền sử dùng thuốc chống co giật (barbituric, phenytoin), rifampicin làm giảm sự tổng hợp các enzyme giúp chuyển đổi vitamin D thành Calciferol trong gan.
Các nguyên nhân khác: Viêm tụy cấp nặng, ung thư tuyến giáp
3. Điều trị suy cận giáp
Bệnh nhân suy cận giáp được chỉ định điều trị khẩn cấp khi bị co thắt thanh quản, hoặc bị co giật
Trong trường hợp cần thiết, bệnh nhân được chỉ định tiêm tĩnh mạch 10 – 20ml canxi gluconate 10% (1 – 2 ống) từ từ tiêm tĩnh mạch trong vòng 10 phút. Hoặc Calcichloride cũng được sử dụng tương tự.
Bệnh nhân suy cận giáp được chỉ định truyền canxi tĩnh mạch với liều 1mg / kg / h. Mỗi 10ml ống Canxi Gluconate chứa 90mg cho mỗi Canxi nguyên tố 2,25mmol. Như vậy, nếu bạn trộn 6 ống Canxi Gluconate vào 500ml dịch truyền Glucose 5% với tốc độ 0,92 ml/kg/h thì sẽ cung cấp Canxi nguyên tố 1mg/kg/h.
Vitamin D liều cao: Ergocalciferol (Sterogyl) 50.000 – 200.000 IU/ngày tiêm bắp tối đa 2 – 3 ngày. Hoặc Cholecalciferol (Vitamin D3) liều tương tự.
Magne spasmyl 6-8 viên / ngày, nếu có sự giảm magiê kết hợp
Điều trị lâu dài nhằm duy trì mức canxi trong máu bình thường thấp (2,0 – 2,1 mmol / l).
Canxi uống dưới dạng canxi clorua hoặc canxi gluconate hoặc canxi cacbonat với liều trung bình 1g (2 viên 500mg).
Bổ sung vitamin D: Ergocalciferol (Vitamin D2) dầu uống hoặc tiêm bắp có thời gian bán hủy kéo dài.
Bổ sung magiê: nếu bệnh nhân suy cận giáp nghi ngờ bị hạ magie máu, đục thủy tinh thể, rối loạn tiêu hóa.
Theo dõi lâm sàng và sinh hóa
Đo canxi máu, phốt pho máu, urê, creatinine máu.
Theo dõi các triệu chứng liên quan đến ngộ độc vitamin D.
4. Chế độ ăn uống cho bệnh nhân suy cận giáp.
Khi bạn bị suy cận giáp, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn uống phù hợp. Nói chung, bạn nên chú ý đến:
Ăn thực phẩm giàu canxi. Thực phẩm từ sữa, rau lá xanh, bông cải xanh và thực phẩm có thêm canxi (như sữa đậu nành hoặc ngũ cốc ăn sáng) sẽ giúp duy trì nồng độ khoáng chất này trong máu.
Ăn ít phốt pho. Bạn nên tránh sử dụng nước ngọt có ga vì chúng có chứa phốt pho dưới dạng axit photphoric và hạn chế thịt, pho mát cứng và ngũ cốc nguyên hạt.
Tham khảo thêm tại https://nhathuocaz.com.vn