Đau thần kinh tọa gây đau dữ dội, cản trở các hoạt động hàng ngày và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Bệnh này không đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh cũng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
1. Đau thần kinh tọa là gì?
Thông thường, cơn đau kéo dài từ lưng dưới qua mông đến phía sau đùi và xuống một trong hai chân. Tùy thuộc vào nơi dây thần kinh tọa bị ảnh hưởng, cơn đau có thể kéo dài đến bàn chân hoặc thậm chí ngón chân.
Đau thần kinh tọa được gây ra khi dây thần kinh tọa bị chèn ép, thường là thoát vị đĩa đệm hoặc cột sống… Một số nguyên nhân phổ biến khác bao gồm: hẹp cột sống thắt lưng; thoái hóa cột sống; thừa cân, béo phì, không tập thể dục, đi giày cao gót…
Đau thần kinh tọa có thể tự khỏi, nhưng nếu cơn đau nghiêm trọng hoặc không biến mất, hãy đi khám bác sĩ để được kiểm tra. Đau thần kinh tọa có thể được điều trị bằng vật lý trị liệu, thuốc men hoặc phẫu thuật.
2. Chẩn đoán đau thần kinh tọa
Trước tiên, bác sĩ có thể hỏi bệnh nhân những câu hỏi về các dấu hiệu đau lưng, chẳng hạn như: có tê hoặc yếu ở chân không? Đồng thời, bác sĩ sẽ thử một số tư thế nhất định để xem bệnh nhân có khó chịu hay không? Và bác sĩ sẽ hỏi về tất cả các phương pháp điều trị và thuốc được sử dụng cho đến nay.
Tiếp theo, bác sĩ sẽ hỏi về những thói quen trong cuộc sống hàng ngày như: Bạn có làm nhiều công việc thể chất, ngồi lâu hay tập thể dục… Bác sĩ tiếp tục cho bệnh nhân làm một xét nghiệm nhỏ để xem dây thần kinh nào gây đau. Ngoài ra, bác sĩ sẽ yêu cầu một số bài tập để xem chúng có làm cho cơn đau tồi tệ hơn không. Ví dụ như ngồi xổm, đi bằng gót chân và ngón chân, nhấc một chân khi nằm ngửa…
Trước tiên, bác sĩ có thể hỏi bệnh nhân những câu hỏi về các dấu hiệu đau lưng, chẳng hạn như: có tê hoặc yếu ở chân không? Đồng thời, bác sĩ sẽ thử một số tư thế nhất định để xem bệnh nhân có khó chịu hay không? Và bác sĩ sẽ hỏi về tất cả các phương pháp điều trị và thuốc được sử dụng cho đến nay.
Tiếp theo, bác sĩ sẽ hỏi về những thói quen trong cuộc sống hàng ngày như: Bạn có làm nhiều công việc thể chất, ngồi lâu hay tập thể dục… Bác sĩ tiếp tục cho bệnh nhân làm một xét nghiệm nhỏ để xem dây thần kinh nào gây đau. Ngoài ra, bác sĩ sẽ yêu cầu một số động tác để xem chúng có làm cho cơn đau tồi tệ hơn không. Ví dụ như ngồi xổm, đi bằng gót chân và ngón chân, nhấc một chân khi nằm ngửa…
Nếu cơn đau nghiêm trọng, bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như:
X-quang: X-quang cột sống có thể cho thấy gai xương, thoái hóa cột sống.
MRI: Cung cấp hình ảnh chi tiết các mô mềm như đĩa đệm, rễ thần kinh, dây chằng…
Chụp CT: Khi chụp CT sẽ thấy cột sống, gai xương, trong trường hợp chống chỉ định chụp MRI, thuốc nhuộm cản quang có thể tiêm vào ống sống trước khi chụp – quá trình này được gọi là chụp tủy để đánh giá thoát vị đĩa đệm, hẹp cột sống thắt lưng…
Điện cơ đồ (EMG). Thử nghiệm này đo các xung điện được tạo ra bởi các dây thần kinh và phản ứng của cơ bắp. Xét nghiệm này giúp đánh giá mức độ tổn thương rễ thần kinh thắt lưng,
Nếu bác sĩ chẩn đoán đau thần kinh tọa, đừng quá lo lắng vì những triệu chứng đau này có thể biến mất sau vài tuần mà không cần can thiệp phẫu thuật. Ngoài ra, bác sĩ có thể kê toa thuốc chống viêm hoặc thuốc giãn cơ. Ngoài ra, vật lý trị liệu hoặc tiêm steroid có thể được sử dụng để giúp giảm bớt sự khó chịu do đau thần kinh tọa. Hơn nữa, châm cứu và điều trị thần kinh cột sống bởi bác sĩ là phương pháp điều trị thay thế với nhiều lợi ích.
3. Điều trị đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa gây khó chịu và đau đớn là khác nhau đối với mỗi người. Có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả cho đau thần kinh tọa.
3.1. Điều trị không phẫu thuật
Hầu hết những người bị đau thần kinh tọa trở nên tốt hơn trong một vài tuần với các biện pháp khắc phục tại nhà. Nếu cơn đau khá nhẹ và khiến người bệnh không thể thực hiện các hoạt động hàng ngày, trước tiên bác sĩ sẽ đề nghị kết hợp một số giải pháp cơ bản như:
Vật lý trị liệu: Duy trì thói quen kéo giãn và tập thể dục sẽ giúp cải thiện tư thế để giảm áp lực lên dây thần kinh tọa.
Kéo dài lưng dưới có thể giúp giảm đau thần kinh tọa.
Tập thể dục: Viêm có thể cải thiện khi vận động. Do đó, đi bộ ngắn có thể giúp giảm đau thần kinh tọa. Vật lý trị liệu có thể đảm bảo rằng các tư thế đúng được hướng dẫn để giảm tổn thương thần kinh.
Hạn chế nghỉ ngơi tại giường.
Sử dụng miếng dán nóng và lạnh: Sử dụng các miếng dán này trên lưng dưới của bạn trong một vài ngày có thể làm giảm đau do đau thần kinh tọa.
Phương pháp điều trị thay thế: Nhiều người tin rằng các liệu pháp thay thế như yoga, xoa bóp, phản hồi sinh học và châm cứu có thể giúp điều trị đau thần kinh tọa
Thuốc giảm đau: Đầu tiên, bệnh nhân luôn chọn thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen và NSAID (thuốc chống viêm không steroid) như aspirin, ibuprofen và naproxen. Tuy nhiên, sử dụng không đúng cách và sử dụng kéo dài có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
3.2. Phẫu thuật
Khi điều trị bảo tồn (không phẫu thuật) thất bại, phẫu thuật là phương sách cuối cùng cho khoảng 5-10% số người bị đau thần kinh tọa. Nếu đau thần kinh tọa của bạn nhẹ hơn nhưng vẫn còn đau sau 3 tháng điều trị y tế, bạn có thể cần tham khảo ý kiến bác sĩ về phẫu thuật.
Trong một số ít trường hợp, đau thần kinh tọa có thể gây ra hội chứng cauda equina – một tình trạng mất kiểm soát ruột và bàng quang.
Hai lựa chọn phẫu thuật chính cho đau thần kinh tọa là cắt bỏ thoát vị và cắt bỏ vòm sau (mở cột sống).
Cắt bỏ đĩa đệm: Trong thủ tục này, bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ bất cứ thứ gì đang đè lên dây thần kinh, cho dù đó là thoát vị đĩa đệm, gai xương, v.v. Mục đích là để loại bỏ đĩa. Loại bỏ nguyên nhân gây đau thần kinh tọa. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ có thể gây mê toàn thân để giúp tạo điều kiện thuận lợi cho phẫu thuật.
Cắt bỏ nguyên mẫu sau (mở ống sống): Ống sống bị thu hẹp do phì đại dây chằng vàng của khớp annulus, thực hiện cắt bỏ tấm đốt sống (vòm sau) và dây chằng vàng để mở rộng ống sống, giải phóng nén rễ thần kinh ở thắt lưng.
Tham khảo thêm tại https://nhathuocaz.com.vn https://thongtinbenh.vn
