Đau cổ vai gáy là một bệnh phổ biến ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở tuổi trưởng thành, đặc biệt là ở người cao tuổi. Đây cũng là bệnh phổ biến nhất liên quan đến cột sống cổ.
1. Đau cổ vai gáy là gì?
Đau cổ và vai là tình trạng cơ cổ và vai co bóp và gây đau, kèm theo chuyển động hạn chế của cổ và đầu. Đau vai và cổ thường xuất hiện vào buổi sáng, khi thức dậy. Trên thực tế, đây là nhóm bệnh liên quan mật thiết đến hệ thống cơ xương khớp và mạch máu ở vùng cổ và vai.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây bệnh, nhưng tất cả đều dẫn đến một hội chứng cuối cùng đó là bệnh nhân bị đau cơ ở vùng vai và cổ và hạn chế cử động của đầu và cổ. Đau cổ thường xuất hiện đột ngột, có nhiều bệnh nhân đột ngột tỉnh dậy sau một đêm ngủ và thấy đau ở cổ, vai, sau gáy. Do đó, triệu chứng đầu tiên mà bệnh nhân nhận thấy là đau cơ ở cổ, vai và có thể là lưng trên.
Ban đầu, bệnh nhân chỉ cảm thấy đau nhẹ, đau ở vùng vai và cổ và hạn chế cử động vùng cổ và cổ, vùng đầu dường như không thể quay đầu thoải mái, chỉ nghiêng sang trái hoặc phải mà không quay đầu lại. Tình trạng này có thể xuất hiện tự phát hoặc xuất hiện sau khi bạn làm việc nặng, mệt mỏi, căng thẳng hoặc cảm lạnh.
2. Triệu chứng đau cổ vai gáy
Các triệu chứng đau thường có tính chất cơ học và bao gồm:
Đau tăng lên khi đứng, đi bộ, ngồi trong thời gian dài, khi di chuyển cột sống cổ tử cung và khi ho và hắt hơi. Các triệu chứng đau cũng có thể tăng lên khi thời tiết thay đổi.
Đau giảm khi nghỉ ngơi.
Đôi khi cơn đau lan đến xương bả vai, khiến cánh tay, cẳng tay và ngón tay cảm thấy rất khó chịu và tê liệt, thậm chí chỉ cần chạm vào nó cũng cảm thấy như tê, đây là dấu hiệu của cảm giác tăng lên. . Tình trạng tăng cảm giác có nghĩa là chỉ cần một cái chạm nhẹ vào da sau gáy hoặc chỉ cần một áp lực rất nhẹ lên da cánh tay, cẳng tay hoặc mu bàn tay có thể tạo ra cảm giác đau rõ ràng. Đây có thể là biểu hiện của rối loạn phản xạ gân. Ngay cả khi đau quá nhiều, bệnh nhân chỉ cần đi lại nhẹ nhàng là có thể tác động và gây đau ở cổ, vai, gáy. Nếu không được điều trị sớm, khi bệnh trở nặng hơn, mọi sinh hoạt, cử động liên quan đến cổ, vai, gáy dù nhẹ đến đâu cũng sẽ gây đau đớn và hạn chế mọi sinh hoạt của người bệnh.
Tình trạng này thậm chí còn ảnh hưởng đến việc ăn uống và giấc ngủ của bệnh nhân. Khi ngủ, nếu bệnh nhân nằm nghiêng về phía bị ảnh hưởng, lực của cơ thể ấn vào nó sẽ làm tăng cơn đau. Nếu bệnh nhân nằm nghiêng về phía khỏe mạnh, bên bị bệnh sẽ bị kéo ra sau, gây đau.
3. Làm thế nào để đối phó với đau cổ và vai?
Khi bị đau cổ vai gáy, bạn nên đi khám để tìm hiểu nguyên nhân, xác định có chèn ép gây tổn thương thần kinh hay không. Cùng với đó, các bác sĩ sẽ đánh giá mức độ nặng của bệnh hoặc nhẹ, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp.
3.1. Bệnh ở mức độ nhẹ
Khi bắt đầu bệnh, bệnh nhẹ có thể làm như sau:
Đừng cố gắng quay đầu hoặc cổ của bạn. Lúc này, bạn chỉ nên cử động cổ nhẹ nhàng theo khả năng hiện tại, đừng cố gắng tăng biên độ như bình thường. Tránh xoay và nghiêng đầu để bệnh tự lành.
Không ngồi trước quạt hoặc ngồi trong điều hòa, vì nó chỉ làm cho cơ bắp cứng và đau hơn.
Bạn có thể áp dụng nén ấm vào cổ và vai hoặc sử dụng ánh sáng hồng ngoại.
Bạn có thể yêu cầu ai đó xoa bóp nhẹ nhàng cổ và vai trong khoảng 10-15 phút. Điều này sẽ giúp cải thiện lưu thông máu, thư giãn cơ bắp và giảm đau.
Khi tắm, sử dụng nước ấm, không phải nước lạnh.
Đối với những trường hợp nhẹ, liên quan đến thiếu máu hoặc co mạch, các biện pháp trên sẽ nhanh chóng thoát khỏi đau cổ vai và cổ sau 2-3 ngày.
3.2. Trường hợp bệnh ở mức độ vừa
Trường hợp bệnh vừa, sau khi thực hiện các biện pháp trên nhưng ngày hôm sau bệnh vẫn không cải thiện, bệnh nhân có thể phải sử dụng một số loại thuốc điều trị như:
Sử dụng thuốc giảm đau và thuốc chống viêm dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa như: Paracetamol, Ibuprofen, Diclofenac,… Những loại thuốc này sẽ giúp giảm đau, đồng thời chống lại các phản ứng viêm sau đó.
Sử dụng miếng dán Salonpas để giảm đau, vì nó có chứa một chất chống viêm không steroid qua da được gọi là Methyl Salicylate.
Bác sĩ cũng có thể kê toa thuốc giãn cơ như Decontractyl để chống co thắt cơ quá mức, do đó cũng làm giảm đau.
Các vitamin B như Vitamin B1, B6, B12, làm tăng chất dẫn truyền thần kinh, cũng có thể được sử dụng.
Lưu ý: Corticosteroid đường uống ít có tác dụng trong trường hợp này.
Nếu nguyên nhân không phải do thoái hóa hoặc co thắt mạch máu, không nên xoa bóp trong trường hợp này, vì nó chỉ làm cho bệnh đau hơn.
3.3. Trường hợp bệnh nặng
Đối với trường hợp nặng, cần sử dụng các biện pháp mạnh hơn đó là:
Châm cứu: giúp điều chỉnh hoạt động của các dây thần kinh. Cần đặt chính xác các huyệt đạo, sau đó nó có thể tạo ra hiệu ứng lan rộng làm giảm co thắt, từ đó giảm đau.
Sử dụng các chất ức chế dẫn truyền thần kinh như Lidocaine, Novocaine,… sẽ tạm thời cắt đứt sự kích thích thần kinh mạnh mẽ và làm mềm cơ bắp. Lưu ý, việc tiêm phải do bác sĩ thực hiện, và có đầy đủ trang thiết bị cấp cứu khi có sự cố xảy ra. Tuyệt đối không được tự ý mua thuốc tiêm.
4. Ngăn ngừa đau cổ và vai
Mọi người nên thường xuyên luyện tập thể thao và chọn các bài tập phù hợp với mình.
Cần có chế độ làm việc, nghỉ ngơi hợp lý. Bạn nên tập thể dục và nghỉ ngơi khi ngồi trong thời gian dài.
Khi ngồi đọc, học hoặc đánh máy, bạn cần giữ cổ thẳng, không gập cổ quá lâu và tránh ngồi sai tư thế.
Trong chế độ ăn uống hàng ngày, bạn cần ăn đủ chất dinh dưỡng và bổ sung một số khoáng chất cần thiết cho cơ thể như canxi, kali, vitamin B, C, E,…