Ung thư tuỵ có di truyền không hãy cùng thongtinbenh tìm hiểu và giải đáp thắc mắc này qua bài viết dưới đây nhé
Tổng quan tuyến tụy và ung thư tuyến tụy
Tuyến tụy, một cơ quan có hình dạng như lá, thực hiện hai chức năng chính là sản xuất các enzyme tiêu hóa cũng như hormone như insulin. Được đặt ở vị trí cao trong bụng, gần các cạnh động mạch và tĩnh mạch chính, tuyến tụy được chia thành ba phần – bao gồm đầu, đuôi và thân tụy. Các enzyme tiêu hóa và hormone sản xuất tại tuyến tụy di chuyển từ tuyến tụy đến tá tràng (một phần của ruột non) qua một ống được gọi là ống tụy. Tuyến tụy có phần sản xuất hormone được gọi là tuyến tụy nội tiết, và phần sản xuất enzyme tiêu hóa được gọi là tuyến tụy ngoại tiết.
Ung thư tuyến tụy bắt nguồn từ các tế bào trong tuyến tụy trải qua các biến đổi trong DNA của chúng. Các tế bào không bình thường này không chết đi như những tế bào thông thường mà tiếp tục sinh sản một cách không kiểm soát. Sự tích tụ của những tế bào ung thư này đã tạo thành khối u.
Loại ung thư này thường xuất phát từ các tế bào lót các ống dẫn của tuyến tụy, cũng có thể bắt nguồn từ các tế bào nội tiết thần kinh hoặc các tế bào sản xuất hormone khác. Ung thư tuyến tụy có thể tồn tại trong một số gia đình. Một số ít các đột biến gen liên quan đến ung thư tuyến tụy có thể được truyền dẫn qua thế hệ.
Nguyên nhân gây ra ung thư tuyến tụy và ai có nguy cơ mắc bệnh?
Nguyên nhân trực tiếp của ung thư tuyến tụy không luôn được xác định một cách chính xác. Một số đột biến gen, bao gồm cả đột biến di truyền và không di truyền, đã được liên kết với ung thư tuyến tụy.
Các hội chứng di truyền liên quan đến bệnh này bao gồm:
1. Chứng thất điều – giãn mạch, do đột biến gen ATM.
2. Viêm tụy cấp có tính chất gia đình (hoặc di truyền), thường do đột biến gen PRSS1.
3. Bệnh đa polyp tuyến gia đình, do gen APC bị lỗi.
4. Hội chứng u hắc tố nhiều nốt ruồi không điển hình gia đình, do đột biến gen p16 / CDKN2A.
5. Hội chứng ung thư vú và ung thư buồng trứng di truyền, do đột biến gen BRCA1 và BRCA2.
6. Hội chứng Li-Fraumeni, kết quả của một khiếm khuyết trong gen p53.
7. Hội chứng Lynch (ung thư đại trực tràng không nhiễm trùng di truyền), thường do gen MLH1 hoặc MSH2 bị lỗi.
8. Đa sản nội tiết loại 1, do gen MEN1 bị lỗi.
9. U xơ thần kinh loại 1, do đột biến ở gen NF1.
10. Hội chứng Peutz-Jeghers, do khiếm khuyết trong gen STK11.
11. Hội chứng Von Hippel-Lindau, kết quả của các đột biến trong gen VHL.
Ung thư tuyến tụy di truyền xuất hiện khi có sự kết hợp trong một gia đình, cụ thể là khi:
– Ít nhất hai người thân cấp một (cha mẹ, anh chị em hoặc con cái) trong gia đình đã từng mắc bệnh ung thư tuyến tụy.
– Trong gia đình đó, có ít nhất ba người thân từng mắc bệnh ung thư tuyến tụy.
– Gia đình có một hội chứng ung thư gia đình đã biết và ít nhất một thành viên trong gia đình mắc bệnh ung thư tuyến tụy.
Các tình trạng và yếu tố khác có thể tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy bao gồm:
– Viêm tụy mãn tính.
– Xơ gan.
– Nhiễm trùng Helicobacter pylori (H. pylori).
– Bệnh tiểu đường loại 2.
Ngoài ra, một số yếu tố rủi ro bao gồm:
– Tuổi tác. Hơn 80% ung thư tuyến tụy phát triển ở những người từ 60 đến 80 tuổi.
– Giới tính. Nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn một chút so với phụ nữ.
– Chủng tộc. Người Mỹ gốc Phi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn một chút so với người da trắng.
Các yếu tố lối sống cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy. Ví dụ:
– Hút thuốc lá làm tăng gấp đôi nguy cơ phát triển ung thư tuyến tụy. Xì gà, tẩu và các sản phẩm thuốc lá không khói cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
– Béo phì làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy khoảng 20%.
– Tiếp xúc nhiều với các hóa chất được sử dụng trong ngành công nghiệp gia công kim loại và giặt khô có thể làm tăng nguy cơ.
Ung thư tuyến tụy là một loại ung thư tương đối hiếm. Ch
ỉ khoảng 1,6% người sẽ phát triển ung thư tuyến tụy trong cuộc đời của họ.
Các triệu chứng của ung thư tuyến tụy cần theo dõi
Hầu hết, trong giai đoạn đầu của ung thư tuyến tụy, các triệu chứng thường mơ hồ hoặc không rõ ràng. Khi bệnh tiến triển, các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:
1. Đau ở bụng phía trên, có thể lan ra phía sau lưng.
2. Mất cảm giác ngon miệng.
3. Giảm cân không đáng kể.
4. Sự mệt mỏi.
5. Vàng da và mắt (biểu hiện của tình trạng ức chế thông mật).
6. Bệnh tiểu đường mới khởi phát.
7. Tâm trạng buồn hoặc phiền muộn.
Khi nào cần thăm bác sĩ:
Không có xét nghiệm sàng lọc định kỳ cho người có nguy cơ trung bình bị ung thư tuyến tụy. Nguy cơ cao hơn thường được xem xét nếu bạn có tiền sử trong gia đình bị ung thư tuyến tụy hoặc bệnh viêm tụy mãn tính. Nếu có điều này, bác sĩ có thể đề xuất xét nghiệm máu để kiểm tra sự tồn tại của các đột biến gen có liên quan đến ung thư tuyến tụy.
Tuy nhiên, việc phát hiện đột biến gen không nhất thiết dẫn đến mắc bệnh ung thư tuyến tụy. Dù bạn có nguy cơ trung bình hoặc cao, các triệu chứng như đau bụng và giảm cân không đủ sự chắc chắn để xác định bạn đang mắc bệnh ung thư tuyến tụy. Các triệu chứng này có thể xuất phát từ nhiều vấn đề khác nhau. Quan trọng nhất, nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào, đặc biệt là triệu chứng vàng da, bạn nên điều tra ngay lập tức bằng cách thăm bác sĩ để có chẩn đoán và đảm bảo sức khỏe của mình.
