Triệu chứng của ung thư tuyến tụy hãy cùng thongtinbenh tìm hiểu và giải đáp thắc mắc này trong bài viết của chúng tôi nhé
Ung thư tuyến tụy là
Ung thư tụy là một dạng tổn thương ác tính mà có thể xuất phát từ bất kỳ phần nào của mô tụy. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ mắc ung thư tụy đứng thứ 14 trong các loại ung thư, nhưng lại xếp thứ 7 về tỷ lệ tử vong do ung thư.
1. Tổng quan về ung thư tụy:
Tụy nằm trong hệ tiêu hóa, ở phía sau dạ dày, và đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra enzyme và hormone cần thiết cho quá trình tiêu hóa. Tụy chia thành ba phần chính: đầu tụy, thân tụy và đuôi tụy, mỗi phần đóng góp vào chức năng tụy theo cách riêng của nó.
Ung thư tuyến tụy có nguồn gốc từ các tế bào trong mô tụy, bao gồm cả tế bào tụy ngoại tiết và nội tiết. Hầu hết các trường hợp ung thư tuyến tụy xuất phát từ tế bào tụy ngoại tiết. Có một số biểu hiện phổ biến của ung thư tuyến tụy như sau:
– Ung thư biểu mô tuyến: Loại này xuất phát từ tuyến tụy.
– Ung thư ở nang tuyến tụy: Đây là loại tổn thương xuất phát từ nang tuyến tụy, mặc dù hầu hết đều là lành tính, nhưng một số trường hợp có thể trở thành ung thư.
– Ung thư ở tế bào “Acinar : Loại này phát triển trong các tế bào acinar của tuyến tụy, nằm ở hai đầu của ống dẫn sản xuất enzyme tiêu hóa.
2. Tình hình ung thư tụy dưới góc độ số liệu:
WHO ghi nhận rằng ung thư tuyến tụy đứng thứ 14 về tỷ lệ mắc trong danh sách các loại ung thư. Tuy nhiên, nó đứng thứ 7 về tỷ lệ tử vong do ung thư. Điều này làm nổi bật tính xấu xa của ung thư tuyến tụy, và tỷ lệ sống sót trung bình sau 5 năm chỉ khoảng 9.3%.
Nguyên nhân khiến tiên lượng của ung thư tuyến tụy thấp hơn so với các loại ung thư tiêu hóa khác liên quan đến vị trí ẩn sau sâu bên trong ổ bụng, đồng thời triệu chứng không rõ ràng, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác. Do đó, thường thì bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn muộn. Ở Mỹ, chỉ có khoảng 10% bệnh nhân ung thư tuyến tụy được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, trong khi 53% bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn IV khi bệnh đã di căn xa.
Nguyên nhân của ung thư tuyến tụy
Nguyên nhân cụ thể của ung thư tụy vẫn chưa được xác định, nhưng các nhà nghiên cứu cho rằng nhiều yếu tố nguy cơ liên quan chặt chẽ đến cơ chế bệnh sinh của bệnh này. Các yếu tố nguy cơ bao gồm yếu tố di truyền, tính chất gia đình, bệnh lý mãn tính ở tụy, và yếu tố môi trường.
Có khoảng 10-15% trường hợp ung thư tụy có liên quan đến yếu tố di truyền. Yếu tố di truyền liên quan đến tăng nguy cơ ung thư tụy có thể bao gồm người có hội chứng di truyền có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư tụy. Ví dụ, những người mắc ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng do di truyền (có đột biến gen) có nguy cơ mắc ung thư tụy, hoặc những người mắc ung thư đại tràng không có poly (hội chứng Lynch II) cũng có nguy cơ mắc ung thư tụy. Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng khoảng 13-19% bệnh nhân ung thư tụy có tiền sử gia đình về bệnh này.
Một số bệnh lý mãn tính của tụy, như đái tháo đường, viêm tụy mạn tính, bệnh xơ nang tụy, cũng tăng nguy cơ mắc ung thư tụy. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ mật thiết giữa đái tháo đường và ung thư tụy, trong đó đái tháo đường không chỉ là yếu tố nguy cơ mà còn có thể là kết quả của ung thư tụy.
Hút thuốc lá, thừa cân và béo phì, ít hoạt động thể lực, nghiện rượu cũng là các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư tụy.
Tuổi tác cũng có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy, với bệnh thường xuất hiện ở độ tuổi từ 50 đến 80. Gần 50% người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tụy là ở độ tuổi 75 trở lên.
Thừa cân và béo phì cũng được liệt kê trong các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy, với người bị thừa cân có khoảng 20% khả năng phát triển bệnh này.
Triệu chứng nhận biết ung thư tuyến tụy
Triệu chứng của ung thư tụy ở giai đoạn sớm thường rất mơ hồ và khó phát hiện. Khi bệnh tiến triển và lan rộng, các triệu chứng lâm sàng có thể biến đổi tùy theo vị trí của khối u và mức độ lan tỏa của nó. Thống kê cho thấy rằng khoảng 60-70% các khối u xuất hiện ở vùng đầu tụy, 20-25% ở vùng thân hoặc đuôi tụy, và khối u chiếm toàn bộ thể tích của tụy là tương đối hiếm gặp.
Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất khi mắc ung thư tụy là đau bụng. Đau bụng thường xuất hiện trước khi bệnh được chẩn đoán khoảng 1-2 tháng và gia tăng theo tiến triển của bệnh. Tuy nhiên, ban đầu, đau thường chỉ đau thoáng qua vùng thượng vị, dễ nhầm lẫn với viêm dạ dày. Khi bệnh tiến triển, đau bắt đầu lan rộng sang cả hai bên hoặc xuất hiện ở phía sau lưng. Cơn đau có thể không liên tục, nhưng thường trở nặng hơn sau khi ăn hoặc nằm ngửa. Đau phía sau lưng thường xuất hiện khi khối u nằm ở vùng thân hoặc đuôi tụy hơn là vùng đầu tụy.
Một triệu chứng khác khi mắc ung thư tụy là biểu hiện vàng da và nước tiểu sẫm màu. Sự vàng da liên tục là kết quả của tắc nghẽn ống mật chính do khối u, gây ngăn cản chất mật từ gan không xuống tá tràng, dẫn đến nguyên nhân vàng da và nước tiểu sẫm màu. Biểu hiện này thường xuất hiện sớm hơn với những khối u ở vùng đầu tụy.
Hơn nữa, người mắc ung thư tụy thường gặp phải các vấn đề về đại tiện, như tiêu chảy và phân sống, làm cho họ mất cân, cảm thấy suy sụp, chán ăn, và mệt mỏi.
Để chẩn đoán ung thư tụy, bác sĩ thường kết hợp khám lâm sàng với các phương pháp hình ảnh như siêu âm ổ bụng, chụp cắt lớp ổ bụng với việc tiêm chất tạo đối lập, cũng như sử dụng chụp cộng hưởng từ và siêu âm nội soi.
Về điều trị, ung thư tụy thường được tiếp cận bằng một kết hợp các phương pháp như phẫu thuật, hóa trị, và xạ trị. Sự lựa chọn của phương pháp điều trị phụ thuộc vào vị trí và giai đoạn của bệnh.
Khi phải can thiệp bằng phẫu thuật, điều quan trọng là kết hợp chăm sóc giảm nhẹ để cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong trường hợp ung thư tụy, chăm sóc giảm nhẹ có thể bao gồm điều trị đau, chăm sóc tâm lý, và quản lý các tình trạng nặng.
Để phòng ngừa nguy cơ mắc ung thư tụy, có thể áp dụng lối sống lành mạnh như duy trì một chế độ ăn uống khoa học, từ bỏ thuốc lá, duy trì cân nặng hợp lý, và tránh tiếp xúc với các chất độc hại trong môi trường là những biện pháp hiệu quả. Ngoài ra, việc khám sức khỏe định kỳ và thăm khám chuyên khoa cũng giúp phát hiện bệnh sớm. Ung thư tụy là một căn bệnh nguy hiểm, việc nhận biết sớm và tìm kiếm sự giúp đỡ y tế là quan trọng để cải thiện tiên lượng và chất lượng cuộc sống.
