Bệnh tim do đâu

Bệnh tim là một nhóm các tình trạng ảnh hưởng đến sức khỏe của trái tim và hiệu suất hoạt động của các mạch máu cung cấp oxy và dưỡng chất cho cơ tim. Các loại bệnh tim mạch thường gặp bao gồm rối loạn nhịp tim, cao huyết áp, bệnh mạch vành, các bệnh về van tim cùng nhiều loại khác. Đây là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng tử vong.

Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm có khoảng 17,9 triệu người tử vong do bệnh tim, trong đó có 85% trường hợp gây ra bởi bệnh nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Tại Việt Nam, hàng năm có gần 200.000 người chết vì bệnh tim, con số này cao hơn so với tỷ lệ tử vong do ung thư. Đáng chú ý, các loại bệnh như động mạch não, mạch vành và động mạch ngoại biên đang trở nên phổ biến ở những người trẻ, trong khi trước đây, các bệnh trên thường xuất hiện ở người cao tuổi.

Tuy nhiên, nhiều người trẻ thường tỏ ra chủ quan, cho rằng họ không có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, do đó họ không thực hiện các biện pháp phòng ngừa hoặc tầm soát sớm. Điều này dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng đến năng suất lao động trong xã hội. Hơn nữa, các trường hợp bệnh tim mạch bẩm sinh thường không được chẩn đoán và điều trị kịp thời trong những năm đầu sau khi sinh, làm tăng đáng kể tỷ lệ mắc bệnh tim mạch ở người trẻ.

Bệnh tim mạch bao gồm hai loại chính:

1. Bệnh lý tim bẩm sinh:

Đây là các khuyết tật của cơ tim, van tim, hoặc buồng tim xuất hiện từ giai đoạn thai kỳ và không biến mất sau khi trẻ được sinh ra. Khi một số phần của tim bị khuyết, chức năng và hoạt động của tim bị ảnh hưởng, tùy thuộc vào loại và mức độ khuyết tật mà ảnh hưởng có thể nặng hoặc nhẹ đến cuộc sống của người bệnh.

Bệnh lý tim bẩm sinh là nguyên nhân phổ biến và gây tử vong hàng đầu trong số các bệnh lý bẩm sinh ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, với sự tiến bộ trong công nghệ y tế, các vấn đề về dị tật tim có thể được phát hiện sớm thông qua siêu âm thai kỳ.

Có hai nguyên nhân chính dẫn đến bệnh lý tim bẩm sinh:

– Yếu tố di truyền: Di truyền được coi là nguyên nhân chính gây ra dị tật tim ở trẻ, đặc biệt là dị tật tim. Nếu trong gia đình có bố mẹ hoặc người thân nào mắc bệnh tim bẩm sinh, nguy cơ mắc bệnh ở trẻ sẽ cao hơn. Trong một số trường hợp, cả bố và mẹ đều không mắc bệnh nhưng lại mang gen bệnh, dẫn đến con sinh ra vẫn có nguy cơ cao mắc bệnh tim bẩm sinh.

– Nhiễm độc hoặc bị bệnh trong giai đoạn thai kỳ: Trong ba tháng đầu của thai kỳ, nếu mẹ bị nhiễm virus như Rubella, Herpes,… hoặc mắc các bệnh như lupus ban đỏ, tiểu đường,… thì thai nhi có nguy cơ mắc nhiều loại bệnh lý bẩm sinh, trong đó có dị tật tim. Nếu mẹ sống trong môi trường độc hại hoặc tiếp xúc thường xuyên với tia X-quang, nguy cơ nhiễm độc trong thai kỳ cũng cao, dẫn đến việc thai nhi dễ mắc các dị tật bẩm sinh. Ngoài ra, việc sử dụng rượu, thuốc lá và các chất kích thích, cũng như sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh trong thai kỳ, đều có thể tăng nguy cơ mắc các dị tật.

2. Bệnh tim mắc phải:

Đây là các bệnh liên quan đến tim mà không phải do bệnh lý tim bẩm sinh. Nguyên nhân gây ra các bệnh này thường là do lối sống không lành mạnh như hút thuốc, ít vận động, căng thẳng thường xuyên, ăn uống nhiều chất béo, uống rượu, béo phì, tiểu đường, tăng cholesterol,… hoặc là do biến chứng của một loại bệnh mạn tính nào đó.

Ngày nay, do nhiều yếu tố như lối sống, chế độ ăn uống kém lành mạnh của nhiều người trẻ, các bệnh lý tim mạch trở nên phổ biến ở độ tuổi trẻ hơn. Thậm chí, nhiều trường hợp có người mắc bệnh tim như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, mà trước đây thường chỉ xảy ra ở người già hoặc trung niên.

Các bệnh tim mắc phải phổ biến bao gồm:

– Bệnh động mạch vành: Tình trạng tích tụ mảng xơ hoặc cholesterol trên thành động mạch gây hẹp động mạch, hạn chế lưu thông máu và cung cấp oxy và dưỡng chất đến các bộ phận khác trên cơ thể. Các mảng xơ ngày càng dày khiến chức năng tim suy giảm. Triệu chứng thường không rõ ràng và bao gồm cảm giác nặng ngực, đau thắt ngực khi gắng sức, đau đầu, chóng mặt, khó thở.

– Tai biến mạ

ch máu não (đột quỵ): Xảy ra khi tuần hoàn máu đến não bị gián đoạn, gây thiếu oxy và dưỡng chất cho các tế bào não, dẫn đến tổn thương tế bào não. Nguyên nhân gồm huyết áp cao và xơ vữa động mạch. Triệu chứng bao gồm đau đầu, chóng mặt, yếu tay chân, hôn mê.

– Bệnh động mạch ngoại biên (PAD): Xuất hiện khi các mảng bám trong động mạch gây hẹp và cản trở lưu thông máu. Triệu chứng có thể bao gồm đau chân khi đi bộ và da xanh, lạnh.

– Bệnh van tim hậu thấp: Do vi khuẩn gây tổn thương mô khớp và van tim, gây sưng và hẹp hở van tim. Các triệu chứng có thể bao gồm viêm đa khớp, sốt, và nốt dưới da.

– Phình động mạch chủ bóc tách: Tình trạng phình ra và rách động mạch chủ cung cấp máu cho các bộ phận trên cơ thể. Nguyên nhân có thể là tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hoặc chấn thương.

– Bệnh cơ tim: Xảy ra khi cơ tim suy yếu và không đủ bơm máu đi nuôi cơ thể. Nguyên nhân có thể là do vi khuẩn, thuốc, hóa chất hoặc các yếu tố khác.

Để giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, quan trọng để duy trì lối sống lành mạnh và thường xuyên kiểm tra sức khỏe, đặc biệt là khi có triệu chứng nghi ngờ hoặc yếu tố nguy cơ.

Làm thế nào để chẩn đoán bệnh tim?

Chẩn đoán bệnh tim mạch được thực hiện dựa trên các yếu tố sau đây:

1. Lịch sử bệnh trong gia đình.

2. Các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, tiểu đường, béo phì, căng thẳng, và nhiều yếu tố khác.

3. Xét nghiệm máu và các kiểm tra lâm sàng.

4. Chụp X-quang tim.

Ngoài ra, có một số phương pháp chẩn đoán bổ sung như:

– Chụp cộng hưởng từ (MRI) tim.

– Điện tâm đồ (ECG).

– Máy theo dõi Holter.

– Siêu âm tim – Doppler tim.

– Đặt ống thông tim.

– Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) tim.

Các phương pháp điều trị bệnh tim:

Các phương pháp điều trị bệnh tim đa dạng và phụ thuộc vào tình trạng cụ thể. Dưới đây là các phương pháp điều trị bệnh tim thông dụng:

1. Thay đổi lối sống: Bao gồm việc chọn lựa chế độ ăn uống ít chất béo và sodium, tập thể dục đều đặn (ít nhất 30 phút mỗi ngày trong tuần), từ bỏ hút thuốc và hạn chế việc uống rượu bia.

2. Sử dụng thuốc: Bác sĩ có thể đề xuất sử dụng thuốc kháng sinh cho các trường hợp nhiễm trùng. Loại thuốc được sử dụng sẽ phụ thuộc vào loại bệnh tim cụ thể của từng bệnh nhân.

3. Phẫu thuật: Trong trường hợp thuốc không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật tim.

Các phương pháp can thiệp và phẫu thuật trong điều trị bệnh tim bao gồm:

– Nong mạch.

– Cắt động mạch.

– Bắc cầu động mạch.

– Máy tạo nhịp tim nhân tạo.

– Thay thế van tim.

– Cắt nội mạc động mạch cảnh.