Mùa đông đến là nỗi lo của nhiều bậc phụ huynh có con nhỏ bởi đây là mùa có nguy cơ trẻ mắc các bệnh về đường hô hấp cao nhất. Hen phế quản là bệnh hô hấp mãn tính phổ biến nhất ở trẻ nhỏ. Bệnh cần được phát hiện và kiểm soát kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm cho trẻ. Vậy tại sao thời tiết lạnh lại ảnh hưởng đến bệnh hen suyễn đến vậy, và cách chăm sóc trẻ bị hen suyễn vào mùa lạnh? Bài viết này sẽ giúp các bậc phụ huynh hiểu và chăm sóc tốt nhất cho con em mình.
1. Hen suyễn
Hen suyễn không phải là một bệnh lây lan hoặc truyền nhiễm. Trẻ em bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi bệnh hen suyễn. Theo nghiên cứu thống kê, tỷ lệ trẻ em bị hen suyễn cao gấp đôi người lớn.
Tuy nhiên, do trẻ còn nhỏ nên chưa thể hiện rõ vấn đề sức khỏe của mình, nhất là đối với trẻ dưới 2 tuổi nên phụ huynh thường gặp khó khăn trong việc phát hiện hoặc chậm phát hiện tình trạng của trẻ.
Cha mẹ cần chú ý đến thái độ, hành vi của con để phát hiện những bất thường ở con
2. Nguyên nhân gây hen suyễn ở trẻ em
Thời tiết thay đổi thất thường và các mùa thay đổi
Thời tiết lạnh làm tăng nguy cơ trẻ em bị hen suyễn và tăng nguy cơ tái phát hen suyễn. Nguyên nhân là do nước ta có khí hậu nóng ẩm. Vào mùa đông, thường có không khí lạnh và hơi ẩm có thể xâm nhập vào đường thở, gây ra các triệu chứng của các cơn hen suyễn cấp tính như ho, thở khò khè, khó thở, khó thở. Ngực ở trẻ em bị hen suyễn có đường thở luôn trong tình trạng viêm mãn tính.
Không khí lạnh khiến bào tử nấm mốc xuất hiện trong không khí, đây là yếu tố có thể gây hen phế quản.
Ngoài ra, thời tiết lạnh cũng làm tăng nguy cơ trẻ mắc bệnh cúm, cảm lạnh do virus, cảm lạnh.
Tiếp xúc với các tác nhân bên ngoài
Tiếp xúc với lông chó mèo, ô nhiễm không khí, phấn hoa, khói bếp, nấm mốc,…
Một số thực phẩm nguy cơ cao gây hen suyễn như tôm, cua, ếch…
Dị ứng
Nhiều trẻ em bị hen suyễn vì tình trạng thể chất của chúng. Trẻ em bị viêm mũi dị ứng, viêm phế quản co thắt và tăng tiết có nhiều khả năng bị hen suyễn.
Di truyền
Nếu ai đó trong gia đình mắc các bệnh dị ứng như phát ban, dị ứng theo mùa hoặc viêm mũi dị ứng theo mùa, nguy cơ hen suyễn của trẻ cao hơn.
3. Dấu hiệu trẻ lên cơn hen suyễn
Để biết trẻ có bị hen suyễn hay không, cha mẹ có thể chú ý đến hành động rõ ràng của trẻ khi thời tiết thay đổi và trẻ tự gắng sức:
Khi trẻ ho, có cảm giác nặng nề ở ngực
Khò khè
Thở nhanh,
Trẻ ho nhiều lần, ho nhiều vào ban đêm
Tuy nhiên, nhiều trẻ em không có triệu chứng rõ ràng, không bị co giật hoặc có các triệu chứng không điển hình, vì vậy cha mẹ có thể cho con thực hiện xét nghiệm phế dung kế. Đây là một xét nghiệm có thể giúp chẩn đoán hen suyễn khi trẻ bị nghi ngờ mắc bệnh hen suyễn, được sử dụng khi trẻ không lên cơn hoặc khi có các triệu chứng không điển hình. Tuy nhiên, đây là xét nghiệm đòi hỏi bệnh nhân phải hợp tác nên thường khó thực hiện đối với trẻ dưới 6 tuổi.
4. Cách chăm sóc trẻ hen phế quản
Cha mẹ cần chăm sóc con đúng cách để ngăn ngừa các cơn hen suyễn ở trẻ và giảm các triệu chứng bằng cách:
Tránh để con bạn tiếp xúc với các nguyên nhân có thể gây ra các cơn hen suyễn
Không nuôi động vật nuôi như chó, mèo, vv trong nhà, và thường xuyên giết gián. Không hút thuốc gần trẻ em, không để các sản phẩm có chứa hóa chất (để diệt muỗi, gián, v.v.) trong nhà.
Giảm thiểu việc sử dụng thuốc xịt như thuốc xịt phòng, thuốc xịt muỗi và côn trùng. Hạn chế trẻ tiếp xúc với mùi khói hương.
Làm sạch khu vực ngủ của trẻ
Giường, chăn và thảm nên được giữ sạch sẽ. Không sử dụng thảm len vì chúng tích tụ rất nhiều vi khuẩn và lông tơ có thể bay vào mũi trẻ.
Thường xuyên giặt gối, ga trải giường, chăn bằng nước nóng và phơi khô dưới ánh nắng mặt trời để diệt khuẩn.
Trẻ em không được phép chơi với thú nhồi bông vì đây cũng là nơi để vi khuẩn tích tụ và sinh sản
Phòng của trẻ nên thoáng mát và có cửa sổ để thông gió. Hàng ngày, trẻ nên vui chơi ngoài trời ở nơi thông thoáng.
Chú ý ăn uống
Hải sản, cua, ốc,… là những thực phẩm có nguy cơ cao gây dị ứng. Chỉ cho con bạn thử một lượng nhỏ lúc đầu để xem phản ứng của trẻ có bị dị ứng không.
Tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng cho trẻ bằng chế độ dinh dưỡng phù hợp như bổ sung nhiều vitamin C và vitamin E từ thực phẩm tốt như rau xanh, cà rốt, cam, bưởi… để tăng cường chức năng hô hấp
Cho trẻ đeo khẩu trang hoặc khăn quàng cổ trước khi ra ngoài trời lạnh để tránh hít phải không khí lạnh trực tiếp vào phổi, dẫn đến cơn hen suyễn.
Cha mẹ cần chú ý khi trẻ có dấu hiệu hen suyễn hoặc nghi ngờ nên đưa đến bác sĩ chuyên khoa hô hấp để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý mua thuốc cho con uống, tự ý cho trẻ ngừng uống thuốc khi tình trạng hen suyễn của trẻ tiến triển.
