Ung thư biểu mô bóng vater là gì hãy cùng thongtinbenh tìm hiểu và giải đáp thắc mắc này trong bài viết của chúng tôi nhé
Các yếu tố nguy cơ của ung thư biểu mô quanh bóng Vater
Các yếu tố nguy cơ của các loại ung thư quanh bóng Vater có thể bao gồm tuổi tác, hút thuốc lá, uống rượu và yếu tố di truyền. Tuy nhiên, từng loại ung thư trong 4 loại biểu mô quanh bóng Vater có các yếu tố nguy cơ riêng biệt như sau:
1. Ung thư tuyến tụy (đầu tụy):
– Các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi bao gồm hút thuốc lá, thừa cân, đái tháo đường, viêm tụy mạn và tiếp xúc với hóa chất.
– Các yếu tố nguy cơ không thể thay đổi như tuổi trên 45, giới tính nam, chủng tộc (người gốc Châu Phi), bệnh sử gia đình, các hội chứng di truyền như hội chứng ung thư vú, ung thư buồng trứng, hội chứng u hắc tố nhiều nốt ruồi, hội chứng Lynch, hội chứng Peutz-Jeghers, và viêm tụy gia đình.
– Các yếu tố ảnh hưởng không rõ ràng đến nguy cơ như chế độ ăn, ít hoạt động thể chất, uống cà phê, uống nhiều rượu và nhiễm khuẩn (viêm loét dạ dày do nhiễm H. pylori, viêm gan B mạn).
2. Ung thư ống mật:
– Nhiễm ký sinh trùng như sán lá gan, viêm đường mật xơ cứng nguyên phát, sỏi mật, u nang đường mật, đái tháo đường và béo phì.
3. Ung thư tá tràng:
– Tình trạng di truyền như bệnh đa polyp tuyến gia đình (FAP), hội chứng Gardner, hội chứng HNPCC hoặc Lynch, hội chứng polyposis vị thành niên và hội chứng Peutz-Jeghers.
– Bệnh Crohn, bệnh Celiac và polyp tá tràng, chế độ ăn nhiều đường và thịt đỏ, cùng với việc ăn ít trái cây, cũng tăng nguy cơ mắc bệnh.
4. Ung thư bóng Vater:
– Chưa được xác định rõ do tỷ lệ mắc bệnh này thấp và thông tin còn hạn chế.
Các dấu hiệu và triệu chứng của ung thư biểu mô quanh bóng Vater
Ung thư biểu mô quanh Vater thường dẫn đến chèn ép ống mật, làm cản trở dòng chảy của mật, gây ra triệu chứng như vàng da, vàng mắt, nước tiểu màu vàng, thường đi kèm với phân nhạt màu và ngứa. Các dấu hiệu cảnh báo khác của ung thư quanh Vater có thể bao gồm sút cân, chán ăn và đau bụng.
Ngoài ra, trong trường hợp của ung thư biểu mô quanh bóng Vater, đặc biệt là loại tá tràng và loại chảy máu, có thể gây ra tình trạng phân đen và thiếu máu (Venkatesha B, 2016 [9]).
Các dấu ấn khối u của ung thư biểu mô quanh bóng Vater
CA 19-9 và CEA là các chỉ số dấu hiệu của khối u có thể được sử dụng để chẩn đoán, theo dõi và tiên lượng ung thư biểu mô quanh Vater. Giá trị cắt để chẩn đoán ung thư biểu mô quanh Vater của CA19-9 và CEA là tương ứng là 26,6 U/mL và 5 ng/mL (Park SH, 2021 [6]).
Giá trị của CA19-9 và CEA trong chẩn đoán ung thư biểu mô quanh Vater
Nói chung, CA 19-9 được xem là một chỉ số chẩn đoán ung thư tuyến tụy hiệu quả hơn so với CEA và thường được coi là dấu hiệu chuẩn cho ung thư biểu mô quanh bóng Vater. Trong một nghiên cứu trên 112 bệnh nhân ung thư biểu mô quanh bóng Vater, CA 19-9 thường có độ nhạy chẩn đoán từ 69% đến 93%, độ đặc hiệu từ 78% đến 98%, trong khi CEA có độ nhạy chẩn đoán từ 36% đến 80%, và độ đặc hiệu từ 47% đến 95% (Park SH, 2021 [6]).
Giá trị của CA19-9 và CEA trong theo dõi điều trị ung thư quanh Vater
Nồng độ CA 19-9 huyết thanh thường tương quan với giai đoạn khối u (TNM), vàng da trước phẫu thuật và xâm lấn mạch bạch huyết, trong khi nồng độ CEA không có các mối liên quan tương tự. CA 19-9 có thể tăng khi có sự xâm lấn mạch máu hoặc sự tái phát của khối u (Park SH, 2021 [6]).
Giá trị của CA19-9 và CEA trong tiên lượng sau phẫu thuật ung thư quanh Vater
Sau phẫu thuật cắt bỏ khối tá tụy, nồng độ CA19-9 huyết thanh có thể dự đoán tiên lượng. Bệnh nhân có nồng độ CA 19-9 bình thường thường có thời gian sống sót chung dài hơn so với nhóm nồng độ tăng. Tỷ lệ sống sót 3 năm sau phẫu thuật cho nhóm nồng độ CA 19-9 bình thường là cao hơn so với nhóm nồng độ tăng (Park SH, 2021 [6]).
Nồng độ CEA, trong khi có một số liên quan, không thể được xem là một chỉ số dự đoán tiên lượng hiệu quả sau phẫu thuật (Park SH, 2021 [6]).
