Thiếu máu thiếu sắt là một bệnh phổ biến được tìm thấy ở trẻ nhỏ. Nguyên nhân gây bệnh thường là do dinh dưỡng không phù hợp, nhiễm giun sán hoặc một số bệnh. Thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em làm giảm sức đề kháng, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng và ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, phát triển và học tập của trẻ. Do đó, việc phòng ngừa thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em đòi hỏi sự chú ý đặc biệt.
1. Thiếu máu thiếu sắt là gì?
Thiếu máu thiếu sắt là nguyên nhân phổ biến nhất gây thiếu máu ở trẻ em. Bệnh thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi và trên 10 tuổi, chủ yếu do chế độ ăn không phù hợp với lứa tuổi, nhiễm giun móc hoặc các bệnh tiêu hóa mãn tính.
2. Nguyên nhân gây bệnh là gì?
Có nhiều nguyên nhân gây thiếu máu do thiếu sắt với 4 nhóm chính như sau:
Do thiếu nguồn cung cấp sắt: trẻ thiếu sữa mẹ, thiếu dinh dưỡng, thiếu thức ăn có nguồn gốc động vật, ăn bột trong thời gian dài, sinh non nhẹ cân, sinh đôi, cung cấp sắt thấp khi mang thai.
Do mất máu mạn tính như xuất huyết tiêu hóa, nhiễm ký sinh trùng như giun móc,…
Do nhu cầu sắt cao trong giai đoạn cơ thể phát triển nhanh như trẻ em dưới 1 tuổi, ở tuổi dậy thì, phụ nữ mang thai và trẻ tím tái mắc bệnh tim bẩm sinh.
Do hấp thu sắt kém như các bệnh đường tiêu hóa mãn tính, tiêu chảy kéo dài, hội chứng kém hấp thu, dạ dày bắc cầu,…
3. Bệnh gây ra hậu quả gì cho trẻ?
Thiếu máu thiếu sắt gây ra những hậu quả sau:
Trẻ bị thiếu máu thiếu sắt sẽ ảnh hưởng đến nhiều hệ thống trong cơ thể bao gồm: ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa như chán ăn, chậm lớn, chậm tăng cân.
Ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương: trẻ khó chịu, mệt mỏi, không hoạt động, chậm phát triển tinh thần và vận động, giảm nhận thức, giảm khả năng học tập, phù nhú
Ảnh hưởng đến hệ tim mạch: gây nhịp tim nhanh, tim to, suy tim
Tác dụng lên hệ thống cơ xương: giảm khả năng tập thể dục, giảm sức chịu đựng trong công việc, thay đổi khoang sọ trong tia X
Ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch: làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng đường hô hấp
Thay đổi tế bào: hồng cầu như giảm tuổi thọ hồng cầu, tăng tan máu tự phát, hình thành hồng cầu không hiệu quả…
4. Bệnh được điều trị như thế nào?
Điều trị thiếu máu do thiếu sắt bao gồm điều chỉnh và củng cố dinh dưỡng, điều chỉnh bổ sung sắt và điều trị bệnh tiềm ẩn gây mất sắt và rối loạn hấp thu sắt.
5. Bệnh có thể phòng ngừa được không?
Thiếu máu thiếu sắt có thể được ngăn ngừa bằng các biện pháp sau:
Cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Nếu bé sử dụng sữa công thức, bạn nên sử dụng sữa tăng cường chất sắt cho đến khi bé được 1 tuổi.
Cho trẻ ăn thực phẩm giàu chất sắt từ nguồn thực vật và động vật và thực phẩm dễ hấp thụ sắt như trứng, cá, thịt và đậu nành.
Chủ động bổ sung sắt cho trẻ sinh non nhẹ cân
Tăng cường các thức ăn làm tăng hấp thu sắt, giàu vitamin C như cam chanh, cà chua, khoai tây…, loại bỏ các chất giảm hấp thu sắt
Chủ động khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh, các nguyên nhân gây thiếu sắt.
Cha mẹ cần biết được nguyên nhân cũng như cách bổ sung thêm sắt cho trẻ để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, giúp trẻ hấp thu và phát triển toàn diện.
Tình trạng thiếu máu thiếu sắt có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm về sức khỏe lẫn tinh thần của trẻ, do đó, cha mẹ cần quan sát và bổ sung kịp thời nguồn vitamin quan trọng này.
