Bệnh quai bị có nguy hiểm không hãy cùng thongtinbenh tìm hiểu và giải đáp thắc mắc này trong bài viết của chúng tôi nhé
Nguyên nhân gây nên bệnh quai bị là gì
Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus quai bị (Mumps virus), thuộc họ Paramyxoviridae, gây ra. Virus này có thể sống sót ngoài cơ thể trong thời gian khá lâu, khoảng từ 30 đến 60 ngày ở nhiệt độ từ 15 đến 20 độ C và bị tiêu diệt nhanh chóng ở nhiệt độ trên 56 độ C hoặc dưới tác động của các hóa chất diệt khuẩn.
Bệnh quai bị lây nhiễm theo đường hô hấp và thường dễ lây nhất vào 2 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng và trong vòng 6 ngày sau khi các triệu chứng biến mất. Bệnh được lây lan từ người bệnh sang người khỏe thông qua nước bọt hoặc dịch tiết từ mũi và họng chứa virus, được truyền khi người bệnh hắt hơi, ho, nói chuyện, khạc nhổ,…
Triệu chứng của bệnh
Các triệu chứng thông thường của bệnh quai bị bao gồm:
– Sốt cao đột ngột.
– Cảm giác chán ăn.
– Đau đầu.
– Sau khi sốt trong khoảng 1-3 ngày, các tuyến nước bọt trở nên đau nhức, sưng to, có thể sưng ở một hoặc cả hai bên, làm biến dạng khuôn mặt của bệnh nhân, gây khó khăn trong việc nhai và nuốt. Đây là biểu hiện đặc trưng của bệnh quai bị.
– Buồn nôn và nôn.
– Đau cơ và cảm giác nhức mỏi toàn thân.
– Mệt mỏi.
– Có thể xảy ra sưng bìu và đau ở tinh hoàn.
Quai bị có thể bị lại không
Hầu hết mọi người chỉ bị quai bị 1 lần trong đời. Đây là bệnh hiếm tái phát. Thường có hai bệnh khác dễ bị nhầm với quai bị là viêm tuyến nước bọt do vi khuẩn và sỏi tuyến nước bọt. Đây là những bệnh dễ tái phát, vì chúng cản trở tuyến nước bọt và dễ gây sưng phù. Bệnh sẽ tái phát nếu sỏi vẫn còn. Chính vì vậy, người bệnh thường nghĩ rằng mình đã bị tái phát quai bị nhiều lần.
Đường lây truyền và thời gian
Con người là nguồn truyền duy nhất và là ổ chứa của virus gây bệnh quai bị. Bệnh lây lan trực tiếp qua đường hô hấp khi người khỏe hít phải các giọt nước chứa virus từ người bệnh. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus gắn vào niêm mạc mũi, miệng, sau đó di chuyển đến các nội tạng thông qua hệ thống máu và gây bệnh. Trong giai đoạn khởi phát, người bệnh có khả năng lây lan mạnh mẽ trong cộng đồng. Trong một số trường hợp, người mang virus quai bị không có triệu chứng rõ ràng (gọi là quai bị thể tiềm ẩn) vẫn có khả năng lây truyền bệnh cho những người xung quanh.
Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 2 đến 3 tuần, trung bình là 18 ngày.
Thời kỳ lây truyền: Virus quai bị có trong nước bọt của người bệnh trước khi có triệu chứng từ 3 đến 5 ngày và sau khi có triệu chứng từ 7 đến 10 ngày. Khoảng thời gian này là giai đoạn lây truyền của bệnh. Trong khoảng một tuần xung quanh ngày khởi phát triệu chứng là thời điểm lây truyền bệnh mạnh nhất. Ngoài việc có mặt trong nước bọt, virus quai bị cũng có thể có trong nước tiểu của người bệnh trong vòng 2 tuần.
Một số phương pháp điều trị bệnh
Hiện nay, vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh quai bị, do đó chủ yếu là điều trị các triệu chứng và chăm sóc người bệnh để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra:
1. Nếu người bệnh có dấu hiệu đau sưng ở vùng mang tai, cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám và chẩn đoán. Một số bệnh gây viêm tuyến nước bọt không phải do virus quai bị mà có thể do các vi khuẩn và virus khác.
2. Nếu có triệu chứng sốt hay đau vùng mang tai, người bệnh có thể sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt.
3. Cần uống đủ nước để bù nước và các chất điện giải. Có thể sử dụng Oresol để bổ sung nhanh chóng.
4. Để giảm bớt sưng đau ở tuyến nước bọt, có thể chườm mát vùng sưng.
5. Tránh ăn các thực phẩm quá cứng, nhiều gia vị cay nóng hoặc chua. Nên ăn những thức ăn lỏng, mềm, dễ ăn như cháo hoặc súp.
6. Không nên tự ý sử dụng thuốc kháng sinh, chỉ sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ và chỉ khi cần thiết.
7. Hạn chế vận động mạnh, nên nghỉ ngơi thoải mái và tránh tiếp xúc gần với người trong gia đình và người xung quanh để ngăn ngừa lây lan bệnh.
8. Đối với nam giới nếu có dấu hiệu viêm tinh hoàn, hoặc nữ giới có dấu hiệu viêm buồng trứng, cần được theo dõi chặt chẽ tại bệnh viện để tránh các biến chứng tiềm ẩn.
Chăm sóc người bệnh:
– Nghỉ ngơi và nằm nghỉ khi có sốt cao.
– Có thể chườm ấm vùng tuyến mang tai bị sưng để giảm đau.
– Nếu sốt cao, có thể lau mát để hạ sốt.
– Đối với nam giới, nên mặc quần lót hỗ trợ tinh hoàn để giảm căng thẳng và đau nhức.
– Duy trì vệ sinh răng miệng để ngăn ngừa bội nhiễm và cải thiện cảm giác ăn ngon miệng.
– Tắm rửa thường xuyên hàng ngày.
– Ăn thức ăn lỏng, mềm, tránh đồ ăn quá nóng, cay, chua nhiều gia vị.
– Tránh tiếp xúc gần với người bệnh, khi cần tiếp xúc, hãy đeo khẩu trang và rửa tay sạch sẽ.
Phòng ngừa quai bị
Dù là bệnh lành tính, quai bị vẫn có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe. Vì chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, việc phòng bệnh được xem là phương án tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Cần tăng cường nhận thức của người dân về việc phòng ngừa bệnh quai bị, đặc biệt là những biến chứng tiềm ẩn ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Việc nâng cao ý thức về tầm quan trọng của việc tiêm chủng, vệ sinh cá nhân và môi trường, cũng như khả năng nhận biết các dấu hiệu của bệnh để báo cáo cho cơ quan y tế là rất quan trọng để phát hiện sớm và ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.
Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất đối với bệnh quai bị là sử dụng vaccine. Vaccine quai bị có thể áp dụng cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên, và hiện nay tại Việt Nam, vaccine kết hợp sởi – quai bị – rubella được sử dụng phổ biến. Các loại vaccine đã được nghiên cứu về độ an toàn và hiệu quả cao, có khả năng bảo vệ đạt đến 95% và mang lại miễn dịch lâu dài.
Ngoài ra, để phòng ngừa bệnh quai bị, cần lưu ý các biện pháp sau:
– Tuyên truyền rộng rãi về vệ sinh môi trường sống, đặc biệt là vệ sinh khu vực nhà ở, nhà trẻ, trường học và các khu vực có đông người. Cần đảm bảo môi trường sống và làm việc thông thoáng, sạch sẽ và hạn chế bụi bẩn.
– Thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng.
– Đảm bảo vệ sinh cá nhân và môi trường sạch sẽ, ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm.
– Khi có người mắc bệnh, cần cách ly và điều trị tại nhà hoặc cơ sở y tế để ngăn ngừa lây nhiễm cho người khác và tiến hành khử khuẩn các khu vực tiếp xúc.
– Khi nghi ngờ mắc bệnh, cần đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời, đặc biệt là trong những trường hợp nghi ngờ có biến chứng.
Bác sĩ Triệu Vỹ cho biết: “Quai bị có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm tinh hoàn, gây tổn thương cho tế bào sinh tinh. Điều này có thể dẫn đến việc giảm khả năng sản xuất tinh trùng ở nam giới và gây vô sinh. Việc mang thai tự nhiên sau đó có thể trở nên khó khăn do tình trạng giảm chất lượng và số lượng tinh trùng, do ảnh hưởng của biến chứng viêm tinh hoàn.”
Nguồn: internet
Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ thongtinbenh để được tư vấn 24/7
